Globalisering: er is wat aan te doen!

Bert De Belder

De wereld is rond maar draait vierkant. Zo zou je de veelbesproken globalisering kunnen samenvatten. De wereld is rond: dankzij de technologische vooruitgang is vandaag alles en iedereen met elkaar verbonden. De cultuur van de hele wereld komt op ons bord en uit onze stereoketen. Via Internet kan je chatten en vrienden maken in Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika of Argentinië. Je computer, brommer of auto bevat onderdelen geproduceerd in drie, vier of wel tien verschillende landen.

En toch draait de wereld vierkant. 500 miljoen mensen hebben het relatief goed terwijl 5,5 miljard mensen behoeftig zijn: ze hebben geen werk, geen land, geen dak, geen papieren, geen rechten... De 200 rijkste miljardairs bezitten samen een fortuin dat groter is dan het gezamenlijk inkomen van 45% van de wereldbevolking. Afgelopen jaar zagen die 200 rijke stinkerds hun vermogen met 200.000 frank per seconde toenemen.

Die misdadige kloof wordt geslagen, in stand gehouden en verder verbreed door de grote multinationals, banken en beurzen. Die functioneren volgens één principe: zoveel mogelijk winst. Ze krijgen hulp van het Internationaal Monetair Fonds, dat overal de vrijemarkt-economie voorschrijft en een budgetair keurslijf oplegt om de schulden te doen afbetalen. Van de Wereldbank, die overal een afhankelijk kapitalistisch ontwikkelingsmodel oplegt. Van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), die de wereldhandel organiseert ten voordele van de multinationals. En van de Navo, die militair tussenbeide komt als de andere scenario's mank lopen. Samen vormen ze een levensgevaarlijke Bende van Vier, die miljoenen slachtoffers maakt.

Globalisering is een misleidend en oppervlakkig begrip. Het gaat om niets anders dan de verdere ontwikkeling van het imperialisme, een proces dat al meer dan een eeuw aan de gang is. Het gaat om een kapitalisme dat zich concentreert in steeds gigantischer monopolies, dat op zoek gaat naar hogere winsten door meer internationale handel, investeringen en productie, en dat de uitbuiting van de derdewereldvolkeren en de werkers in heel de wereld verder opdrijft. Een kapitalisme waarin de rol van de financiële markten exponentieel toeneemt, met fabelachtige speculatieve kapitaalstromen. Een kapitalisme dat grote multinationals voortbrengt die de hele wereldmarkt in hun greep hebben en de buit onder mekaar verdelen. Ook de planeet zelf is netjes opgedeeld, in "invloedssferen" die de grote mogendheden als hun achtertuin beschouwen. De Val van de Muur heeft aan die achtertuin een uitgestrekt economisch jachtterrein toegevoegd. Het imperialisme is roofzuchtiger dan ooit, nu het politiek-militaire tegengewicht van het Sovjet-blok is weggevallen.

De globalisering oppermachtig dus, een natuurlijk fenomeen dat niet te stoppen valt? Verre van. Ondanks het bestaan van gezamenlijke instrumenten zoals IMF, Wereldbank, WTO en Navo, vormt het rijke Noorden geen hecht blok dat probleemloos de rest van de wereld kan onderwerpen. Tussen de multinationals heerst een moordende concurrentie: de andere afmaken of opslokken is de regel. De grote machtsblokken - de Verenigde Staten, de Europese Unie en Japan - steunen "hun" multinationals in die strijd op leven en dood. Kijk maar naar de handelsoorlogen tussen Japan en de VS. Ook tussen de VS en Europa botert het niet steeds. Washington is niet gelukkig met de invoering van de Euro, en binnen de Wereldhandelsorganisatie vechten de VS en de EU handelsdisputen uit op het scherp van de snee.

De twee wereldoorlogen draaiden in essentie om pogingen van de imperialistische mogendheden om hun concurrenten een deel van de koek af te snoepen. Vandaag lijken zo'n militaire confrontaties veraf. Maar de vorming van een Europees leger begint de transatlantische solidariteit binnen de Navo al te doorkruisen. Conflictstof te over dus, in deze tijd van globalisering.

Conflicten zijn er ook van onderuit, vanuit de derdewereldvolkeren, vanuit de werkers. De multinationals en de vier bendeleden doen niet meer wat ze willen. In december 1999 legde een massale volksmobilisatie de WTO-conferentie in Seattle plat. In april en september 2000 waren Washington en Praag aan de beurt, waar IMF en Wereldbank vergaderden. Daartussen was er de solidariteit bij het proces van de Franse boerenleider José Bové in Millau, de betoging tegen de G8-top in Okinawa, het blokkeren van het Economisch Wereldforum in Melbourne. In jarenlange campagnes eisen steeds meer mensen de opheffing van de derdewereldschuld en leggen ze de multinationals het vuur aan de schenen: Rio Tinto of Nike, Coca-Cola of TotalFina, Monsanto of H&M. Indische boeren, Zuid-Koreaanse arbeiders, inheemse volkeren op de Filippijnen, de Colombia guerrilla, Braziliaanse landlozen, Europese en Noord-Amerikaanse automobielarbeiders: allemaal voeren ze strijd tegen een globalisering die niet de hunne is. Inderdaad, de wereld is rond.

In beweging tegen globalisering

Nieuw dossier van Internationale Solidariteit

De kloof tussen rijk en arm wordt steeds breder. Dit vertaalt zich in concrete, schrijnende verhalen: van een arbeider in een Mexicaanse maquiladora, van vluchtelingen die verdrinken in de Straat van Gibraltar.

Hoe moeten we de "globalisering" begrijpen? Vier internationale instellingen spelen een prominente rol: het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Wereldbank, de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en de Navo. José Maria Sison, Michel Chossudovsky en Fidel Castro geven er hun kijk op.

Van Seattle over Millau tot Praag: tienduizenden komen op straat tegen dit soort globalisering. Er zijn steeds meer internationale campagnes tegen het grootkapitaal: de Tobin-taks, een internationale petitie tegen de Wereldhandelsorganisatie, een campagne tegen de mijnmultinational Rio Tinto, een internationaal netwerk van automobielarbeiders,?

En wat vinden de veiligheidsdiensten hiervan? Een onthullend document.

Plus een katern met voorstellen voor educatie en actie, met o.a. de twaalf beste websites tegen globalisering en een wereldkaart met de hot spots van de globale strijd.

Bestellen kan door storting van 100 BEF op rek.nr. 001-3178376-53 van SFDW-IS, Kazernestraat 68, 1000 Brussel, met vermelding van "ISN0010 "